Afl. 185 Hoe keuzevrij eten werkt voor blijvend gewichtsverlies
May 5, 2023
Er is eten waar je maar niet vanaf kan blijven, terwijl je dat wel wilt. Het is een tegenstrijdigheid die je niet opgelost krijgt. Keuzevrij eten kan hier het verschil voor je maken en ik leg je precies uit waarom.
Dit is een van die lessen waarin mijn persoonlijke ervaring zo behulpzaam is om jouw eigen weg te vinden. It takes one to know one!
Als je keuzevrij eten wilt overslaan is deze les juist voor jou. Luister, lach mee en kom vandaag weer iets verder in het oplossen van overeten.
Wat je ontdekt:
- Waarom je blijft overeten van een verboden vrucht.
- Hoe keuzevrij eten je ondersteunt in blijvend gewichtsverlies.
- Waarom je vanuit restrictie geen vrijheid creëert.
Transcript Afl. 185
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 185. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen, waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.
Laten we het hebben over keuzevrij eten. Keuzevrij eten is een van de principes die ik je in Etenslessen leer en kan een cruciaal verschil maken in het oplossen van een strijd met eten. Nou, als het cruciaal is, dan moeten we er hier natuurlijk in de podcast over hebben.
Wat is keuzevrij eten? En hoe verhoudt keuzevrij eten zich tot gewichtsverlies, wat tijdelijk is, of gewichtsverlies wat blijvend is? Want er zit een verschil tussen die twee. Dus ik ga het voor je uitleggen.
Met keuzevrij eten bedoel ik niets anders dan op het moment dat je iets wilt gaan eten jij jezelf, op moment dat je iets gaat eten, jij jezelf de keuzevrij eten geeft om te mogen beslissen wat dat is en dat daarin alles optioneel is. Dus je geeft jezelf alle vrijheid in de keuze die je maakt. En wat ik soms zie als iemand bij mij komt met een dieetmentaliteit, dan is eten ingedeeld in goed of fout. Dit mag ik hebben, dat mag ik niet. Hier kom ik van aan. Daar val ik van af.
En als je voor jezelf hebt besloten de dingen waar ik van aankom, die wil ik niet eten, maar je doet het steeds toch, je doet het elke dag toch, dan zitten je verlangens nog niet op één lijn. En het is belangrijk dat je leert om je verlangen naar overeten te kunnen verkleinen, omdat je het niet op wilskracht kan blijven onderdrukken.
Als je ooit geprobeerd hebt om te stoppen met roken en het is je steeds niet gelukt, dan weet je hoe lastig het is als mensen je een sigaret aanbieden. Hoe lastig het is als je andere mensen ziet roken. Je voelt voortdurend verleiding en die verleiding op wilskracht onderdrukken lukt je maar tijdelijk. Het is alsof je met twee uitgestrekte armen een bal vasthoudt en probeert gewoon alleen maar op wilskracht die bal aldoor vast te houden. Dat lukt je niet op de lange termijn. Je bent dat aan het volhouden en dat kan je maar even. Precies zo is het met het onderdrukken van verlangen. Dat kan je maar tijdelijk. Je kan het maar even. Het lukt je alleen als je uitgerust bent, als je net naar sprankelende, motiverende video’s hebt gekeken, als je net met iemand hebt gepraat die dat aan het doen is. Je staat helemaal aan. Maar als je moe bent, als je gestrest bent, als je jezelf veel hebt ontzegd, als je ziek bent, dan lukt het je niet. En dus is de enige manier waarop het je zal lukken om te stoppen met roken of te stoppen met overeten is door je verlangen daarnaar te verkleinen.
En dus is dat één van de dingen die je hier in mijn programma leert, waar ik je in begeleid om jouw verlangen naar overeten te verkleinen, zodat je het niet meer hoeft te onderdrukken en vanzelf gewicht verliest. Keuzevrij eten speelt daar een rol in en het is individueel bepaald hoe groot die rol is en hoe belangrijk keuzevrij eten voor je is. Als je bij mij komt met een hele sterke dieetmentaliteit en eten is ingedeeld in goed en fout. Dit mag ik wel, dat mag ik niet. Hier kom ik van aan en daar val ik van af. En al het eten waar je van aankomt is fout, is slecht en mag niet. Maar je eet het steeds toch. Je eet het dagelijks toch. Of je eet het even niet en daarna in grote hoeveelheden. Dan is dat omdat je verlangens nog niet op één lijn zitten. Je hebt je verlangen naar dit eten nog niet verkleind. En je wil het niet meer eten. Je vindt dat je het niet zou moeten eten. Je neemt je steeds voor om het niet te eten. Maar het feit dat je het toch steeds doet, wil zeggen dat je verlangens nog niet zijn opgelijnd. Er is nog polariteit, er is nog tegenstrijdigheid.
Aan de ene kant wil je het absoluut niet. Aan de andere kant wil je het dolgraag wel en ben je het niet tegen te houden. Als het gaat om tijdelijk gewichtsverlies versus blijvend gewichtsverlies wil je deze verlangens opgelijnd krijgen. Je wilt zorgen dat je verlangen verkleint en dat je het niet alleen niet meer eet, maar dat je dat doet omdat je het niet meer wilt. Want alleen dan ben je dat niet aan het volhouden.
Kan je me nog volgen? Dit is wat ik duidelijk wil maken. Keuzevrij eten betekent niks anders dan dat je alles mag eten van jezelf. Dus ook al dat eten wat nu nog taboe is, wat nu nog een verboden vrucht is, wat je nu nog steeds eet en achteraf spijt van hebt. En het is waar dat als je dit eten eet, je vandaag geen gewicht verliest. Waarschijnlijk niet. Dat als je dit eten eet, je daar mogelijk een dopamine kick van krijgt waardoor je brein er een beetje verslaafd aan blijft en zegt: oeh, doe dat vaker. Hey, geef me daar wat meer van. Ook waar, dus je valt niet af. Je brein krijgt een dopamine kick en vraagt om meer en de gewoonte om dit te eten blijft. Die is er nog, die is er in ieder geval vandaag nog. Vandaag heb je die gewoonte gevoed als je het eet.
En daarmee kun je zeggen. Oké. Maar dan is het vandaag niet mijn doel. Dan past het niet in mijn doel. Ik wil afvallen. Ik wil mijn relatie met eten veranderen. Dus als ik dit vandaag eet, val ik niet af. Mijn brein blijft hierom vragen. De gewoonte blijft in stand. Hoe kan dit werken? Wat heb ik hieraan? En ik begrijp dat je dat denkt en dat je dat zegt en daarom hebben we het hier ook over. Omdat het wel in lijn is met je lange termijn doel. Het creëren van blijvend gewichtsverlies door je verlangen naar dit eten te verkleinen.
En wat ik heb ontdekt is dat als je dat verlangen alleen maar onderdrukt, taboe maakt en er een gevecht over voert, je dat verlangen wat je er naar voelt niet verkleint, niet oplost. Je stapt er steeds overheen en je probeert het gewoon de volgende dag opnieuw. Maar de gedachten die je verlangen gecreëerd hebben, blijven onveranderd. En daarmee wil ik tegen je zeggen: door dit eten te legitimeren, want je eten toch al, kun je aan de andere kant van dat verlangen komen. Alleen door dit eten te legitimeren en het taboe eraf te halen, de schuld eraf te halen, kun je gaan ontdekken wat nu eigenlijk de daadwerkelijke ervaring van dit eten is. Als het geen verboden vrucht meer is, kun je daadwerkelijk proeven, opmerken en ervaren wat je werkelijk van dit eten wilt. En dit is zo belangrijke stap die je niet kan overslaan is mijn ervaring. Mijn visie binnen Etenslessen.
Mijn ervaring in het oplossen van mijn eigen strijd met eten en in het oplossen van de deelnemers in mijn programma. De mensen die met een dijk van een dieetmentaliteit binnenkomen, steeds het soort eten wat ze eigenlijk niet van zichzelf mogen hebben, die moeten dat eten gaan legitimeren. Ze eten het toch al en pas door het te legitimeren door te zeggen: oké, dan geef ik het aan je. Hier. Eet het en geniet ervan.
Ik heb het nu niet over: hier, eet het, dan vreet je maar vol. Je wilt die rommel toch? Dat heb ik natuurlijk ook gedaan en dat werkt niet. Dat is niet legitimeren, dat is bestraffen. Bestraffen en cynisch doen en jezelf de grond in boren. En daar, daar bouw je geen bloeiende relatie met eten mee en verklein je ook je verlangen niet mee. Dan is er alleen maar schaamte die je creëert. Maar door het echt oprecht te menen en ze zeggen: hey, ik merk dat mijn verlangens nog niet zijn opgelijnd. Ik merk dat ik heel graag iemand wil zijn die dit eten niet eet, maar ik wil het de hele tijd hebben. Oké, dan heb ik daar nog wat mij uit te zoeken. En door te zeggen: oké, ik val daar vandaag niet van af en ik krijg er een dopamine hit van. En mijn brein blijft vandaag nog gehecht aan de gewoonte. Maar ik creëer wel ruimte om dit eten te kunnen gaan verkennen en te zien wat het nou eigenlijk voor me doet.
Hoe lekker vind ik het werkelijk? Wat blijft er over als de fascinatie van de verboden vrucht van ik mag dit eigenlijk niet eten? Hier word ik dik van. Het is ongezond. Er zit suiker in. Dit is slecht voor me. Als ik dat allemaal eraf haal, wat blijft er dan werkelijk over? En als je kan ontspannen in de ervaring van die verkenning, van dat onderzoek, gaat er iets voor je veranderen. En ik heb gemerkt dat deze stap niet kan worden overgeslagen omdat iemand anders de hele tijd toch blijft doen wat ze nou net niet met zichzelf hebben afgesproken. Het is een verboden vrucht. En door die vruchten legitimeren en te zeggen: hier, alsjeblieft, die is voor jou. En ik geef je die net zo vaak als je hebben wilt, want je eet het toch. Dus laten we eens kijken. Wat is hier zo geweldig aan? Hoe fijn is dit? Wat er dan gebeurt, en ik geloof dat ze dit trouwens bij stoppen met rook programma’s ook doen. Ik heb het wel eens horen vertellen en ik heb t geloof ik ook wel eens ergens gelezen. Is mensen heel bewust juist wel laten roken en ook hun ervaring daarin verandert. Dus zodra ze niet meer tegen zichzelf zeggen: ik zou dit eigenlijk niet moeten doen en het is slecht en ik moet ermee stoppen, maar heel bewust: ik wil stoppen met roken en ik rook nu en ik wil met me volledige aandacht bij de ervaring zijn van deze sigaret. Het verandert de beleving van die sigaret.
En zo is het ook met dit eten. En het is heel bijzonder, vind ik, specifiek met eten, dat daar waar je brein die dopamine ervaring kan hebben, die hit kan krijgen van wat je daar eet, en de smaak, de olfactorische beleving ervan in eerste instantie fantastisch is. Doordat jij er boven hangt als observant ontstaat er ruimte voor meer waarneming. Meer dan alleen maar dat waar je dat eten meestal voor hebt gebruikt om uit te checken, om niet te hoeven voelen, om jezelf even te vergeten, om jezelf te kunnen belonen, om instant genot te kunnen ervaren. Zodra je heel bewust met je aandacht bij de ervaring van dit voedsel blijft, zal je merken dat de beleving ervan uitvergroot en er meer is dan alleen maar dat eerste genot.
De beleving van de smaak. De beleving van de dopamine rush. En wat er gebeurt als er meer kan worden waargenomen is dat er meerdere belevingen naast elkaar kunnen bestaan. O ja, dit is inderdaad een explosie. Dit is ik noemde het disco in mijn mond. Dit is disco in mijn mond. Dit is fantastisch en ik ga aan als een kerstboom en iets in mij zegt: ja, dit nog een keer. Maar ik merk ook dat de ervaring hiervan, als ik er met mijn volle aandacht bijblijven, heel snel afvlakt en dat dit eten, wat mij zo aanzet dat dat ook heel onrustig is.
Eigenlijk is het helemaal niet zo fijn om die hang naar meer te voelen. Direct nog een keer, nog een keer, nog een keer. Terwijl ondertussen ook, en dat vind ik dan specifiek met de smaak van iets waar heel veel suiker in zit, er ook een soort van verzuring in m’n wangen optreed die het wat onaangenaam maakte. En ik vind ook een soort van verdoving plaats. Dus dat wat eerst nog: oeh dit is geweldig is, wordt wat zuur op den duur en het raakt wat verdoofd en het vlakt af. Terwijl het brein dan nog wel blijft zeggen ga door, ga door. Is die smaakbeleving en wat er zo fantastisch was in mijn mond, dat neemt af en de onrust van maar ik wil meer vind ik eigenlijk onprettig. Ik wil me niet onrustig voelen en ik kon herkennen dat de voldoening van eten wat je niet aanzet, eten wat niet naar meer smaakt, maar wat je honger heel mooi laat overglijden in verzadiging, waarbij je ook daadwerkelijk een overeenkomst voelt tussen: ah, ik heb genoeg gehad. Dit was fijn zo. Ik hoef niet meer. Ik ben voldaan.
Dat gebeurt bij dit soort voedsel niet. Er komt geen voldoening. Er komt alleen op een gegeven moment weerzin. Er komt een: nu smaakt het me niet meer. Nu kan ik niet meer, Nu wil ik niet meer. Als ik nog meer neem, word ik misselijk. En dat is niet hetzelfde als voldoening. Het initiële fantastische gaat over in een verzuring en een verdoving en de trigger, de onrust om meer te blijven eten wordt uiteindelijk opgegeven door een: en nou wordt het heel onaangenaam. En dan ook het gevoel hebben. Zo geweldig was dit eigenlijk niet. Waarom deed ik dit?
En dat hele pakket kunnen waarnemen en omdat je daar met je volle aandacht bij bent, zonder oordeel over wat je doet, zonder gedachten over aankomen, zonder gedachten over: maar zo blijf ik hier aan verslaafd, heb je nodig om er een ander idee over te kunnen adopteren, om het een andere betekenis te kunnen gaan geven. Die verboden vrucht als die wordt gelegitimeerd, kan van waanzinnig aantrekkelijk naar nah.
Ik kan al voorspellen wat dit met me doet. En ik weet niet of ik daar zin in heb. Precies wat ik je nu vertel, als jij een dijk van een dieetmentaliteit hebt, denk je mooi! Nu jij met dit vertelt, hoef ik dat niet meer te doen. Waarmee je, want ik ken mijn pappenheimers, die stap opnieuw wilt overslaan, zodat je vandaag al kan afvallen. En wat je zal merken is als je dit doet, je toch blijft vechten met dit eten.
Het legitimeren van dit eten is mijn ervaring heb je nodig om deze ervaring op te kunnen doen. Je bent er niet met het horen van een ander. Hetzelfde geldt natuurlijk voor elk ander genotmiddel. Als iemand anders jou vertelt: en toen stopte ik met roken, want ik dacht zo lekker vind ik het eigenlijk niet. Kan jij daardoor stoppen met roken omdat zij zo mooi verslag kunnen doen van hen aan de andere kant komen van dat verlangen daarnaar? Meestal niet, toch?
Waarmee ik wil zeggen dat je korte termijn doel om vandaag gewicht te verliezen niet haalbaar is zolang je niet leert hoe je jouw verlangen naar overeten verkleint. Je kan misschien vandaag gewicht verliezen, maar dat gewicht komt er ook weer aan. Je verlangens onderdrukken resulteert in tijdelijk gewichtsverlies. Blijvend gewichtsverlies creëer je door je verlangen te verkleinen en te leren hoe je dat doet. En keuzevrij eten is één van de onderdelen, een van de schakels in dat proces. Er zijn meer onderdelen in dat proces en die zitten allemaal in Etenslessen waarbij je werkt met de Switch waarbij je werkt met de Craving Code. Maar dit is één van de concepten van het grotere geheel daarin waarin je leert hoe je je jouw verlangen naar overeten verkleint en aan de andere kant daarvan komt en je verlangens oplijnt.
En ik wilde het hier met je over hebben, omdat het zo frustrerend is als je gevangen zit in aan de ene kant ontzettend graag goed voor jezelf willen zorgen en gezond willen eten en dit soort eten loslaten terwijl je aan de andere kant gewoon niet te stoppen bent zodra je dit eet en er ook echt niet vanaf kan blijven.
En dit is waarom.
Je krijgt je verlangens nog niet op één lijn omdat je dit eten niet legitimeert en daarmee niet aan de andere kant van je verlangen kan komen. Iets om over na te denken. Ik wens je een hele mooie dag en ik weet dat als je zegt: oeh, ik wil al die stappen gaan doorlopen. Ik wil dat proces doorlopen en ik wil t mezelf daarin gemakkelijker maken. Dat Etenslessen jou daarin de rode loper voor je uitrolt en ik ga eind mei weer open, dus je bent dan van harte welkom. En ik ben er volgende week weer. Oké, tot dan! Bye.
